6. Sinir Felci ve Tedavisi

6. sinir beyinden köken alan ve gözleri dışa hareket ettiren kasa uyarı getiren sinirdir. Diğer ismi ‘abdusens’ siniridir. Abdusens gözün dışa hareketini ifade etmektedir. Dolayısıyla 6. sinir ya da abdusens siniri gözü dışa hareket ettiren sinir anlamına gelmektedir. 6. sinir felci, bu sinirin işlevini yerine getirememesi anlamına gelmektedir. 6. sinir felci halk arasında bazen göz felci olarak ta isimlendirilmektedir.

Gözümüzü dışa hareket ettiren kas ‘lateral rektus’ kasıdır. Lateral rektus kası kasıldığında göz dışa doğru hareket eder, yani burundan uzaklaşır. İşte 6. sinir, lateral rektus kasına uyarı getiren sinirdir. 6. sinir beynin alt kısımlarından köken alır ve kafatası içinde uzunca bir yol katederek göz küresinin bulunduğu kemik yuva olan orbitaya gelir ve lateral rektus kasına ulaşır.

6. sinir felci bazen başka bir bulgu olmadan ortaya çıkar. Buna izole 6. sinir felci de denilmektedir. Bazen birlikte başka sorunlar da bulunmaktadır. Bu duruma da izole olmayan 6. sinir felci adı verilmektedir.

6. sinir felci bazen doğumdan itibaren vardır. Bazen de başka sorunlarla birlikte ortaya çıkar. Çocuklarda travma en sık görülen nedendir. Erişkinlerde ise inme (felç) en sık neden olarak ortaya çıkmaktadır.

6. Sinir Felci Nedenleri

6. sinir felci nedenleri şunlardır.

• Travma
• İnme (felç)
• Enfeksiyonlar (Lyme Hastalığı ve viral enfeksiyonlar sonrasında)
• Beyin tümörleri
• Sinir iltihaplanması (aşılanma sonrasında görülebilir)
• Multiple sklerozis
• Kafa içi basınç artışı sendromu (KİBAS)

Doğumsal 6. sinir felcinde genellikle doğumdan itibaren ortaya çıkan bir flç durumu mevcuttur. Bu durum genellikle doğum esnasındaki travmalardan kaynaklanır. Bazen 6. sinir felcinin nedeni ortaya konulamaz. Başka bulgularla birlikte olmayan 6. sinir felcinin en sık nedenleri aşağıdaki nedenlerdir.

• Travma
• Doğumsal nedenler
• Viral Hastalıkları
• Yüksek Kan Basıncı (Hipertansiyon)
• Diyabet (Şeker Hastalığı)

6. Sinir Felcinin Belirtileri Nelerdir?

6. sinir felci nedenine bağlı olarak tek gözü ya da iki gözü birlikte etkileyebilir.

En sık belirtisi her iki göz açıkken çift görmenin olmasıdır. Çift görme uzağa bakarken ya da etkilenen göz tarafına doğru bakarken daha belirgindir. Ancak 6. sinir felci olan herkeste bu belirti olmayabilir.

Gözlerde kayma genellikle vardır. Etkilenen göz buruna doğru kayabilir. Erken dönemde bu bulgu sadece etkilenen göz tarafına doğru bakarken ortaya çıkabilir. Örneğin, sağ gözde 6. sinir felci varsa, sağa doğru bakarken göz kayması daha net bir şekilde ortaya çıkabilir. Felç kötüleştikçe, etkilenen göz karşıya doğru bakma esnasında bile buruna doğru kayabilir.

İzole olmayan 6. sinir felci durumlarında aşağıdaki bulgular ortaya çıkabilir.

• İşitme kaybı
• Yüz felci
• Yüzde duyu kaybı
• Göz kapaklarında düşme
• Ateş
• Baş ağrısı
• Bulantı, kusma

6. Sinir Felci Tanısı Nasıl Konulur?

6. sinir felci durumunda göz hekimi, nöroloji uzmanı ve radyolog çoğu zaman birlikte çalışmaktadır. Özellikle komplike durumlarda tanı ve tedavi yaklaşımında ekip çalışması önemlidir.

6. sinir felci durumunda tanı da bazı durumlarda bilgisayarlı tomografi ve MR önem arz etmektedir. Bazı durumlarda ise kan tahlilleri ve özellikle memenjit şüphesi olan durumlarda lomber ponksiyon (belden sıvı örneği alınması) yapılabilir.

6. Sinir Felci tedavisi

Tedavi altta yatan nedene yöneliktir.

• Bakteryel enfeksiyon durumlarında antibiyotik tedavisi yapılır.
• İltihaplanmaya bağlı durumlarda kortizol içeren ilaçlar kullanılabilir.
• Tümöre bağlı durumlarda ise cerrahi tedavi ya da kemoterapi uygulanabilir.

Bazen ise altta yatan tedaviye yönelik olarak doğrudan bir tedavi uygulanmaz.

Bazı durumlarda tedaviye başlamadan önce birkaç ay beklemek daha uygundur. 6. sinir felcinde belirtiler sıklıkla kendiliğinden zamanla azalır. Özellikle hipertansiyon hastalarında görülen 6. sinir felci zamanla önemli derecede düzelmeye meyillidir. Viral enfeksiyonlara bağlı olan felçler genellikle birkaç ay içinde kendiliğinden düzelir. Travma sonrası görülen felçlerde de zamanla belirti ve bulgularda düzelme olabilir. Ancak, travma durumlarında tamamen düzelme nadiren görülür. İzole 6. sinir felcinde bulguların tamamen düzelmesi daha sık görülmektedir.

Eğer 6 ay ve daha fazla süre geçmesine rağmen belirtiler varsa ilave tedaviler yapılabilir. Bu tedaviler şunlardır.

• Çift görmeyi ortadan kaldırmak için değişimli göz kapaması
• Çift görmeyi ortadan kaldırmak için prizmatik cam tedavisi
• Geçici olarak çift görmeyi ve göz kaymasını azaltmak için botulinum toksininin kullanılması
• Cerrahi tedavi (ameliyat)

Bu yazının hazırlanmasında https://www.cedars-sinai.org/ alan adlı web sitesinden yararlanılmıştır.